Çocukluk her açıdan bireyin geleceğinin belirlendiği dönemdir. Bu dönemde ağız ve diş sağlığına gösterilen özen sorunsuz bir gelecek için çok önemli olacaktır. Diş hastalıklarının büyük çoğunluğu öngörülebilir ve önlenebilir hastalıklardır. Bu avantajı kullanabilmek için ebeveynlerin konuya ilişkin basit bilgilere sahip olması ve erken yaşlarda çocuklarını diş hekimi ile tanıştırmaları yeterlidir.
0-6 Yaş
Bu dönem ağızda süt dişlerinin bulunduğu dönemdir. Bu dişler 6. ay ile 30. ay arasında çıkarlar ve hepsi tamamlandığında alt ve üst çenede 10 ar tane olmak üzere toplam 20 süt dişi olacaktır.
Çocuğunuz 2-3 yaşlarında diş hekimi ile tanışmalıdır. İlk gidişinde muayenehane ortamını tanımalı ve belki ayakta muayene olmalıdır. Daha sonraki ziyaretlerinde koltuğa oturabilir ve orada muayene olabilir. Bu dönemde eğer oluşumsal, kalıtımsal ya da çevresel etkilere bağlı bir sorun yoksa çocuğun hiçbir dişsel operasyona gereksinim duymaması beklenir. Bu yaşlardaki çocukların ağzında herhangi bir işlem yapmak hem hekim için hem de çocuk için hiç kolay değildir. O yüzden bu dönemi çürüksüz atlatmak çok önemlidir.
Bunun için önce ağzını çalkalamasını sonra dişlerini fırçalamasını öğrenmelidir. Unutmayınız ki diş çürüğünü oluşturan başlıca etken ağızda temizlenmeden kalmış özellikle karbonhidrattan zengin yiyecek artıklarıdır. Hamburger, bisküvi, patatesli mısırlı çerezler vb. gibi gıdaların mümkün olduğunca az tüketilmesi ve artıklarının ağızdan uzaklaştırılması en etkili önlem olacaktır.
Diş ve çocuk hekiminin önerileri doğrultusunda gerekirse flor tabletleri kullanılabilir.
6-12 Yaş
Karışık dişlenme dönemi olarak adlandırılan bu dönemde ağızda hem süt hem de kalıcı dişler bir arada bulunur.
Bu dönemde özellikle dikkat edilmesi gereken nokta 6 yaş dişi adı da verilen 1. büyük azı dişleridir. Bu dişler altta 2, üstte 2 olmak üzere 4 tane olarak mevcut tüm dişlerin en arkasından dişetini açarak çıkarlar. Ağızdaki en önemli dişler olan 6 yaş dişleri maalesef toplumda en erken ve en fazla kaybedilen dişlerdir.
Oysa tüm sürekli azı dişlerini son derece etkili bir yöntemle korumak ve çürümesini engellemek mümkündür. Çok basit bir işlemle ağızda yerini alan azı dişlerinin üzerine fissür örtücü denilen bir cila sürülür. Bu işlem yılda bir kez yinelenmelidir. Böylece çok ekonomik ve etkin bir yolla çürüğün en hızlı olduğu çocukluk dönemleri atlatılacak, bu dişlerin ilerdeki çürüme riski de büyük oranda azalacaktır.
Karışık dişlenme döneminin özellikle ikinci yarısı ortodontik (diş çarpıklıkları) sorunların gözlenmesi açısından çok önemlidir. İleride oluşabilecek ordontik sorunların saptanması, mümkünse önleyici tedbirlerin alınması veya düzeltici tedavilerin planlanması bu dönemde yapılacaktır.
12-18 Yaş
Artık tüm kalıcı dişlerin ağızda yerini aldığı bir dönemdir. Dişlerin çürüme hızlarının bu dönemde de çok fazla olduğu unutulmamalıdır. İlk iki dönemi sağlıklı geçiren, diş hekimi ile iletişimi problemsiz olan çocuklar için ciddi sorunlar olmayacaktır. Düzenli kontrollerde ortodontik açıdan sorun olup olmadığı incelenir. |